Wykształceni i utalentowani nie muszą wybierać metropolii. Czego polskie samorządy mogą nauczyć się od Chin? Wartościowi pracownicy to największy kapitał. Jak go przyciągnąć? Przykład Chin pokazuje, że w walce o specjalistów z dobrym CV małe miasta mogą wygrać z aglomeracjami. Kartą przetargową okazuje się mieszkalnictwo. To ważny sygnał dla polskich samorządów. Wysysanie najlepiej wykształconych i

Czy nie upadniemy pod ciężarem długów? Inflacja na ratunek! W obliczu kryzysu finansowego wywołanego przez COVID-19 i spadających dochodów bieżących, wiele samorządów ma tylko jedno wyjście: zaciągnąć zadłużenie, które pozwoli w zachowaniu płynności finansowej. Dla wielu JST jest to rozwiązanie kontrowersyjne – włodarze obawiają się, że powiększanie zadłużenia samorządu może w przyszłości oznaczać poważne problemy

O ile spadną dochody JST w związku z pandemią COVID-19? Od wybuchu kryzysu wywołanego przez COVID-19 nikt nie miał wątpliwości, że dochody JST znacząco zmaleją. Pozostawało tylko pytanie, jakiego rzędu będą to straty. Najnowsze dane opublikowane przez Ministerstwo Finansów pozwalają na stworzenie konkretnej prognozy. Tarcza antykryzysowa 4.0: pakiet rozwiązań dla jednostek samorządu terytorialnego Patrz też: Przeciwdziałanie

Bon inwestycyjny dla JST Po tarczach antykryzysowych – czas na tarczę inwestycyjną, czyli bon inwestycyjny. Sejm przyjął poprawki do specustawy, które pozwalają na przekazywanie JST środków na inwestycje. Do podziału jest 6 mld zł, z czego 5 mld zł trafi do gmin, natomiast 1 mld zł do powiatów. Kto i na jakich zasadach będzie mógł

Tarcza antykryzysowa 4.0: pakiet rozwiązań dla jednostek samorządu terytorialnego Tarcza antykryzysowa 4.0 to pakiet rozwiązań, które mają ułatwić jednostkom samorządu terytorialnego przetrwanie trudnego czasu pandemii i uporanie się z jej długofalowymi konsekwencjami. Patrz też: Przeciwdziałanie finansowym skutkom COVID-19 Patrz też: Bon inwestycyjny dla JST Pierwsza wersja tarczy antykryzysowej oraz wprowadzone do niej poprawki spotkały się z

W ostatniej „Wspólnocie” ukazał się artykuł autorstwa pani Magdaleny Gryn, gdzie swoimi przemyśleniami dotyczącymi sytuacji i przyszłości finansów JST podzielił się Mariusz Gołaszewski, prezes zarządu Aesco Group. Zachęcamy do lektury. Artykuł w formacie pdf do ściągnięcia tutaj. TO OTWARCIE ADMINISTRACJI Wielkie cięcie budżetów Nadchodzą chude lata dla samorządowych budżetów. Ledwo otrząsnęły się z ciosu, jaki

W świecie finansów znana jest taka anegdota: banki są jak pewnego rodzaju sprzedawcy parasoli – oferują ogromny wybór i świetne ceny, kiedy świeci słońce. Wystarczy jednak, że się zachmurzy, a nie daj Boże zacznie padać deszcz, to błyskawicznie podnoszą ich ceny lub… w ogóle zwijają parasole do magazynu. Anegdota dobrze obrazuje sytuację, która już się

Patrz też: Przeciwdziałanie finansowym skutkom COVID-19 Na przełomie kwietnia i maja 2020 r. prezes zarządu Mariusz Gołaszewski przeprowadził ponad 20 webinarów dla skarbników i włodarzy JST z całego kraju. Bardzo dziękujemy Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, Związkowi Gmin Lubelszczyzny, Śląskiemu Związkowi Gmin i Powiatów i Stowarzyszeniu Gmin Wielkopolski za umożliwienie przeprowadzenia tak dużej akcji edukacyjnej.  

Duży kryzys w finansach JST i… kilka zmian na lepsze Pandemia COVID-19 wstrząsnęła polską gospodarką. O wstrząsie można też mówić w przypadku samorządowych finansów. Kryzys jest tym głębszy, że jeszcze kilka miesięcy temu nikt nie był w stanie przewidzieć takiego scenariusza. Jak pandemia wpłynęła na samorządowe finanse i jakich jeszcze zmian możemy się spodziewać w

Kryzys. To słowo od początku pandemii koronawirusa dominuje w dyskusjach o samorządowych finansach. Powoli zastępuje je jednak inne słowo: katastrofa. Wszystkie wysiłki i myśli włodarzy gmin skierowane są na „gaszenie pożaru”. Ale sama akcja ratunkowa to za mało. Już dziś trzeba planować odbudowę lokalnych finansów. Nie ma chyba w Polsce gminy, która nie odczułaby kryzysu

Wpływ załamania gospodarczego na płynność finansową i sytuację zadłużeniową JST Epidemia koronawirusa to ogromne wyzwanie dla samorządowych finansów. Rosną wydatki, a wpływy drastycznie maleją. Jak zapobiec finansowej katastrofie w JST? Podpowiadamy, jak przeprowadzić budżet samorządu przez trudny czas kryzysu. Nikt nie ma już chyba wątpliwości, że wpływ epidemii koronawirusa na gospodarkę – choć trudny jeszcze

Poniżej prezentujemy artykuł opublikowany we „Wspólnocie” z dn. 4.04.2020. Link do pobrania tutaj. „Tarcza antykryzysowa” to przyjęty właśnie (27.03.2020) przez Sejm pakiet rozwiązań, które mają zminimalizować gospodarcze skutki epidemii. Jakie rozwiązania przygotowano dla jednostek samorządu terytorialnego? W ciągu zaledwie kilku tygodni samorządy zmuszone były do przestawienia się na zupełnie nowe tory funkcjonowania. Zamknięte urzędy obsługujące

Obowiązujący od 20 marca stan epidemii, a wcześniej – stan zagrożenia epidemicznego oznacza ogromne zmiany w funkcjonowaniu samorządów. Z jakimi wyzwaniami musza się dziś mierzyć jednostki samorządu terytorialnego? Epidemia koronawirusa to sytuacja, która zaskoczyła wszystkich. Żaden plan zarządzania kryzysowego nie obejmował sytuacji lawinowo wzrastającej liczby zakażeń nowym wirusem i wiążących się z tym konsekwencji. Nie

Restrukturyzacja PBS w Sanoku: samorządy tracą miliony. Jak uniknąć takich sytuacji? Przymusowa restrukturyzacja Podkarpackiego Banku Spółdzielczego w Sanoku dotknęła około trzydziestu samorządów. W sumie JST mogą stracić około 80 mln zł. Jakie wnioski inne samorządy mogą wyciągnąć z tej gorzkiej lekcji? Podkarpacki Bank Spółdzielczy w Sanoku był drugim pod względem wielkości bankiem spółdzielczym w Polsce. 

Wielkie zmiany w małych ojczyznach – budowa silników rozwoju lekiem na depopulację? W globalnym świecie nie ma znaczenia, czy mieszkamy w wielkim mieście, małym miasteczku, czy też na wsi – mamy podobne potrzeby, aspiracje, oczekiwania. Chcemy wysokiej jakości życia i takiego otoczenia, które zapewni nam komfortową codzienność. Jak samorządy mogą sprostać temu wyzwaniu? Światem powinni

Edukacja stanowi jedną z najpoważniejszych pozycji na liście wydatków jednostek samorządu terytorialnego. Wydatki oświatowe pochłaniają zwykle od 30 do 40 procent kwoty przeznaczonej na wydatki bieżące gminy. Ich optymalizacja pozwala więc na wygenerowanie znaczących oszczędności.

Od początku 2019 rok weszła w życie nowelizacja ustawy o finansach publicznych dotycząca zmian w zakresie limitacji zadłużenia JST. Zmiany zostały podzielone na etapy: W 2019 roku zmiany w limitacji zadłużenia JST objęły: Ograniczenia w zaciąganiu innych zobowiązań zaliczanych do tytułu dłużnego: Wprowadzenie regulacji względem zaciągania zobowiązań spełniających definicję: umowy, które wywołują skutki ekonomiczne podobne

Wieloletnia prognoza finansowa (WPF) to instrument wprowadzony w sierpniu 2009 roku przez nową ustawę o finansach publicznych. Od tego czasu każda jednostka samorządu terytorialnego zobowiązana jest nie tylko do przygotowania budżetu na rok następny, ale też do przygotowania WPF. Wieloletnie planowanie musi obejmować perspektywę minimum roku budżetowego i trzech kolejnych lat – okres ten jest

Koniec roku to czas bardzo intensywny z perspektywy samorządowych skarbników. Trwają prace nad uchwałą budżetową, której przyjęcie określi kształt przyszłorocznych finansów gminy. Budżet każdej jednostki samorządu terytorialnego to dokument kluczowy dla gospodarki finansowej gminy. Teoretycznie konstrukcja tego dokumentu nie jest skomplikowana: obejmuje on spis prognozowanych dochodów, wydatków, przychodów oraz rozchodów na kolejny rok. W praktyce

Koniec roku to czas, gdy w samorządach trwają pracę nad przygotowaniem uchwał budżetowych na rok następny. Jest to proces żmudny i czasochłonny. Podpowiadamy, jak z sukcesem przygotować budżet samorządowy. – Uchwalanie budżetu jest jak całowanie lwa pod ogon: przyjemność żadna, a ryzyko duże – trudno o trafniejszy opis niż ten, który przedstawiła skarbnik jednego z

Rok 2020 będzie rokiem pełnym wyzwań dla jednostek samorządu terytorialnego. Długofalowe strategie finansowe i prognozy trzeba będzie skonfrontować z realiami, które – o czym wiemy już dziś – będą znacząco odbiegać od wcześniejszych przewidywań. Skala zmian jest tak duża, że śmiało można mówić o szoku, jaki czeka samorządowe finanse. Co jest jego przyczyną? Możemy wyróżnić

Emisja obligacji komunalnych to jedna z najczęściej wykorzystywanych metod pozyskiwania środków inwestycyjnych dla jednostek samorządu terytorialnego. Dlaczego warto wybrać tę formę finansowania? Jakie zmiany w emisji obligacji komunalnych weszły w życie w 2019 roku? Obligacje komunalne to obok kredytu podstawowa forma finansowania potrzeb inwestycyjnych dla wszystkich samorządów. Pozwala na pozyskanie środków m.in. na udział w

Gminy coraz częściej traktują społeczne budownictwo jako narzędzie do realizacji swoich strategii. To odejście od dotychczasowego dogmatu, iż mieszkania gminne są wyłącznie problemem – czymś, co pogłębia wydatki gminy  i niszczeje i czego warto się pozbyć, jak tylko nadarzy się okazja. Lokatorzy postrzegani są jako kolejne utrapienie burmistrza i wójta, unikają płacenia czynszu i domagają

Temat budowy mieszkań przez gminy jest nagłaśniany od kilku lat. Dobrych powodów jest przynajmniej kilka: takie mieszkania zwiększają atrakcyjność gminy i mogą zaważyć na przykład o wybudowaniu w niej nowego zakładu pracy; są też odpowiedzią na problem depopulacji, który dotyka kolejne polskie miasta. Gminy, które decydują się na budowę mieszkań mogą jednak napotkać pułapki na

Tanie mieszkania dostępne dla niezamożnych Polaków – a przy tym funkcjonalne, ładne, nowoczesne. Żaden luksus, bo nie o to tu chodzi, ale standard na bardzo przyzwoitym poziomie. Cena najmu za metr kwadratowy niższa niż w przypadku mieszkań na rynku komercyjnym, ale też wyższa niż w mieszkaniach komunalnych. Budowanie takich mieszkań to szlachetna idea, tym bardziej

Samorządy ciągle szukają nowych, lepszych sposobów wykonywania zadań własnych i finansowania inwestycji z nimi związanych. Jednym z rozwiązań jest powoływanie w tym celu jednoosobowych spółek komunalnych. W Polsce jest już ponad 3.000 spółek komunalnych, ale trend ten zyskał na sile od momentu tzw. centralizacji VAT. Wcześniej powoływało się spółki głównie ze względu na możliwość lepszego

W dniach 2-3 października odbywa się XV Samorządowe Forum Kapitału i Finansów w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach. W tegorocznym Forum weźmie udział blisko 1000 osób. W piętnastej edycji Forum Aesco Group zostało wyróżnione poprzez nadanie tytułu Partnera Merytorycznego, co oznacza m.in. udział naszych ekspertów w wybranych panelach dyskusyjnych oraz możliwość indywidualnego spotkania z nimi. Wśród moderatorów 3

W ostatniej części cyklu o obligacjach komunalnych omawiane są Prawne aspekty emisji obligacji komunalnych Czytaj więcej: Emisje obligacji komunalnych

W kolejnej części cyklu o obligacjach Mariusz Gołaszewski tłumaczy Jak wyemitować obligacje komunalne?

Kolejny film z cyklu edukacyjnego dotyczącego emisji obligacji komunalnych dotyka tematu, który zawsze się pojawia przy dyskusji o obligacjach. Wielu włodarzy czy skarbników posiada informacje sprzed wielu lat, kiedy to koszty związane z emisją obligacji komunalnych były dużo wyższe niż dzisiaj.   A więc powiedzmy szczerze: jakie są Koszty emisji obligacji komunalnych Czytaj więcej: Emisje obligacji

Jakie są korzyści dla samorządu z tego, że wyemituje obligacje zamiast zaciągania kredytu? O tym mówi Mariusz Gołaszewski w kolejnej odsłonie cyklu edukacyjnego o obligacjach komunalnych. Korzyści z emisji obligacji komunalnych Czytaj więcej: Emisje obligacji komunalnych

Zapraszamy do obejrzenia filmu, gdzie Mariusz Gołaszewski w prosty sposób wyjaśnia… Co to są obligacje komunalne. Czytaj więcej: Emisje obligacji komunalnych

Poniżej prezentujemy do pobrania prezentację Mariusza Gołaszewskiego wygłoszoną na Zgromadzeniu Ogólnym Związku Gmin Wiejskich w Poznaniu w dniu 19.06.2018. Prezentacja jest do pobrania tutaj.

Na wystąpieniu w czasie IV Forum Skarbników na Kongresie Gmin Wiejskich Mariusz Gołaszewski przedstawił analizę proponowanych zmian w zakresie limitacji zadłużenia. Prezentacja jest do pobrania tutaj.

W najnowszym numerze „Wspólnoty” (do pobrania tu) ukazał się artykuł opisujący zakończone sukcesem wdrożenie Programu Postępowania Naprawczego w Porębie w woj. śląskim. Program w 2015 roku przygotowywała nasza spółka, z czego jesteśmy bardzo dumni. Polecamy lekturę. Naprawa finansów zakończona sukcesem Autor: Sławomir Bukowski W połowie 2015 roku nauczyciele oraz urzędnicy przestali dostawać pensje. Konto gminy zaświeciło

Dlaczego banki chcą finansować samorządy? Artykuł opublikowany we Wspólnocie na 12/2018 do pobrania tutaj. W ostatnim czasie marże odsetkowe, jakich banki oczekują od samorządów i spółek komunalnych, spadły w porównaniu z okresem sprzed 2-3 lat. Mimo, że samorządy pożyczają coraz więcej na inwestycje, banki są chętne udostępniać im niemal każdą kwotę pieniędzy. Dlaczego banki chętniej

W dniach 12-13 czerwca 2018 roku odbywa się I Krajowy Kongres Forów Skarbników FRDL w którym uczestniczy ponad 300 skarbników z całej Polski. W ramach programu konferencji Prezes Zarządu Aesco Group Mariusz Gołaszewski wygłosił wystąpienie pt. „Wyniki analizy wpływu zmian do ustawy o finansach publicznych w zakresie limitacji zadłużenia na zdolność kredytową samorządów: kto będzie

Zmiany do reguł limitacji zadłużenia – rewolucja czy ewolucja Artykuły opublikowane we Wspólnocie w numerach 10/2018 i 11/2018 (do pobrania). Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się kolejny, po ogłoszonym w kwietniu zeszłego roku, projekt zmian do reguł kontroli zadłużenia samorządów. Jest to projekt, który przeszedł już ścieżkę konsultacyjną i prawdopodobnie zostanie przedstawiony do zatwierdzenia

Artykuł Mariusza Gołaszewskiego w numerze 6/2018 Wspólnoty do pobrania tutaj. W Polsce jest już ponad 3.000 spółek komunalnych. Powoływało się je głównie ze względu na możliwość lepszego gospodarowania mieniem komunalnym, ale ostatnio dużo spółek powstaje ze względu na łatwiejsze i pełniejsze odliczenie VAT od inwestycji, a także możliwość sfinansowania tych inwestycji kredytem niewchodzącym do limitów

W II połowie 2017 roku w końcu ruszyły konkursy związane z przyznawaniem dotacji z perspektywy budżetowej UE na lata 2014-2020. Kilka lat temu toczono dyskusję, czy samorządy stać na wkłady własne, zwłaszcza w związku z wprowadzeniem nowego wskaźnika limitacji zadłużenia opisanego przez art. 243 ustawy o finansach publicznych. W tym artykule pokażę z użyciem prostej

Stara anegdota krążąca wśród firm usługowych mówi, że klient, który kupuje usługę oczekuje, że będzie ona wykonana tanio, szybko i dobrze. Problem jednak z tym, że jak jest tanio i szybko, to nie będzie dobrze. Jak jest tanio i dobrze, to nie będzie szybko, a jak jest szybko i dobrze, to nie będzie tanio. Jak

Jak oszacować zdolność kredytową przy obecnych limitach zadłużenia JST w 2017? Poniżej prezentujemy wystąpienie Mariusza Gołaszewskiego na Forum Nowoczesnego Samorządu w Warszawie w dn. 6.12.2017 r. Poruszane tematy: zadłużanie się samorządów 2008-2016, skąd samorząd ma pieniądze na spłatę długu, trzy składowe zdolności kredytowej: nadwyżki bieżące i sprzedaż majątku, średnia zapadalność długu, jakość prognozy i dotychczasowy

Wiele osób uważa, że dług dobry jest tani, a zły drogi i tylko na cenę zwraca uwagę planując zadłużenie. W najnowszym artykule we Wspólnocie (do ściągnięcia tutaj) Mariusz Gołaszewski pokazuje, że sprawa jest dużo bardziej złożona. Tak naprawdę dług tani może być zły (bo jest np. zaciągnięty na zbyt krótki okres i zablokuje nam zdolność

Najnowszy artykuł Mariusza Gołaszewskiego we Wspólnocie: „Przy odpowiednim podejściu i dużej ostrożności samorządy powinny korzystać z finansowania zwrotnego jako uzupełnienia finansowania bezzwrotnego. Należy sobie jednak zdawać sprawę, że posiadanie zadłużenia niesie za sobą szereg ryzyk i zagrożeń, których należy być świadomym, żeby nie paść ich ofiarą. W poprzednim numerze omówiłem zagrożenia związane ze spłatą zadłużenia.

Zadłużenie samorządów w Polsce wynosi ok. 69 mld zł. Mimo że w ostatnim roku spadło o 2,8 mld zł i stanowi niecałe 7% długu publicznego w Polsce, to ciągle jest tematem wielu debat i rozważań. Zwłaszcza że tylko na rok 2017 samorządy przewidziały zaciągnięcie 18 mld zł nowego zadłużenia, a na lata 2018 i 2019

Na koniec 2016 roku zadłużenie samorządów przekroczyło 69 mld zł, a skarbnicy już przewidują w WPFach konieczność zaciągnięcia kolejnych 31,5 mld zł w latach 2017-2019, w większości na wkłady własne do projektów współfinansowanych przez UE. Czy można to zrobić nie zagrażając bezpieczeństwu finansowemu samorządów? Na co zwrócić uwagę i jakie rozwiązania są dostępne na rynku,

Aesco Group przeprowadziło stress-test dla wszystkich samorządów w Polsce. Zbadaliśmy co się stanie ze wskaźnikiem z art. 243 ufp, jeśli WIBOR rośnie o 2 punkty procentowe. Wyniki opublikowano w najnowszej Wspólnocie (nr 19): „279 samorządów łamie IWZ przy wzroście stóp procentowych jedynie o 1 p.p., z 1,8 do 2,8%. Kolejne 146 łamie go przy wzroście

Wielu prezydentów, burmistrzów, wójtów czy starostów realizuje ambitne plany inwestycyjne, zwłaszcza teraz, kiedy ruszyły dofinansowania z UE. Takie plany wymagają najczęściej zaciągnięcia kredytu czy obligacji na wkład własny. W takiej sytuacji najłatwiejszym sposobem zaatakowania włodarza przez radnych opozycyjnych jest zarzut, że zadłuża miasto, gminę czy powiat. Jak na to odpowiedzieć, nie wdając się w głębokie

W aktualnym numerze „Wspólnoty” na stronach 54-57 pojawił się najnowszy artykuł Mariusza Gołaszewskiego dotyczący wyboru optymalnego dla danego samorządu produktu finansującego inwestycje. Poniżej pełna treść do pobrania w pdf. „W ostatnich miesiącach samorządy weszły w kolejny boom inwestycyjny, porównywalny z tym z lat 2008-2012. Porównywalny, ale nie taki sam. W dzisiejszych warunkach samorządy uzyskują mniejszy

W aktualnym numerze „Wspólnoty” na stronach 40-42 pojawił się najnowszy artykuł Mariusza Gołaszewskiego. „Najwięksi inwestorzy na rynku obligacji komunalnych, banki PKO BP S.A. i Pekao S.A., podpisały w pierwszej połowie 2017 roku dwa razy więcej umów na ich emisję, niż w tym samym okresie roku poprzedniego. Wzrost jest imponujący, o ponad 100 proc. w ciągu jednego roku. Dlaczego tak