APPS czyli Autorski Przegląd Prasy Samorządowej 36/2020


Przy porannej kawie – o samorządach. Jak w każdy poniedziałek zapraszamy na nasz przegląd prasy. Oto najważniejsze i najciekawsze teksty z ostatniego tygodnia.

Zaczynamy od zagranicy. Według Agencji Ratingowej Moody’s Wielka Brytania jest krajem, którego finanse samorządowe najbardziej ucierpiały w wyniku pandemii COVID-19. Analitycy wzięli w swoim raporcie pod uwagę pięć największych gospodarek europejskich; poza Wielką Brytanią to Niemcy, Francja, Hiszpania i Włochy. W sumie w lokalnych finansach tych państw pojawił się deficyt w wysokości 77 mld euro. Jak podkreśla Moody’s, samorządowe finanse Wielkiej Brytanii jeszcze przed pandemia były w słabej kondycji, co pogarsza aktualną sytuację.

https://www.localgov.co.uk/UK-council-finances-hardest-hit-in-Europe-claims-Moodys/50990

A jak wygląda sytuacja samorządów w Polce? Znamy już najnowsze dane Ministerstwa Finansów. Po siedmiu miesiącach 2020 roku dochody z podatków i subwencji w JST kształtują się na poziomie 102,6% w porównaniu do roku ubiegłego – podaje serwis Money.pl:

https://www.money.pl/gielda/skuza-z-mf-dochody-jst-z-pit-cit-i-subwencji-na-poziomie-102-6-r-r-po-lipcu-6547904855414401a.html

Tymczasem Business Insider publikuje dane, z których wynika, że samorządy zmuszone są do drastycznego cięcia wydatków, żeby zminimalizować rosnący deficyt. Samorządowcy podkreślają przy tym, że wielką niewiadomą jest przebieg pandemii w najbliższych miesiącach i związane z tym wydatki:

https://businessinsider.com.pl/finanse/samorzadowcy-robia-wszystko-aby-ograniczyc-dziure-we-wlasnych-finansach/vn2fl2m

Finansów JST nie poprawia też wprowadzenie estońskiego CIT-u. Jak to wpłynie na sytuację samorządów, analizuje serwis Spidersweb.pl:

https://spidersweb.pl/bizblog/estonski-cit-uderzy-w-samorzady/

W związku z tym samorządowcy chcą rekompensaty za utracone dochody – pisze serwis Prawo.pl:

https://www.prawo.pl/samorzad/estonski-cit-samorzady-chca-rekompensaty-za-stracone-dochody,502649.html

W szczególnie trudnej sytuacji znalazły się gminy uzdrowiskowe, które podliczają straty i zwracają się do rządu z prośbą o wsparcie:

https://www.prawo.pl/samorzad/gminy-uzdrowiskowe-traca-i-apeluja-do-rzadu-o-pomoc,502625.html

I jeszcze jedna ważna informacja dotycząca finansów publicznych. Sejm zajmie się projektem nowelizacji budżetu. Jak oceniają go eksperci? O tym w Business Insider:

https://businessinsider.com.pl/finanse/minister-finansow-spreparowal-ogromny-deficyt-na-zapas/gl3bb6q

Czy czekają nas zmiany w audycie w JST? NIK negatywnie oceniła jego funkcjonowanie w kontrolowanych samorządach i wniosła do Ministerstwa Finansów o zmiany w ufp. Jakie?

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/audyt-wewnetrzny-w-samorzadach-fikcja-zatrudnianie-audytorow-do-zmiany

Jest już metodologia opracowania wieloletniej prognozy finansowej dla JST. Ministerstwo wyjaśnia, jak w praktyce stosować przy jej konstruowaniu przepisy antykryzysowe:

https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/jest-juz-metodologia-opracowania-wieloletniej-prognozy-finansowej-dla-gmin-powiatow-i-wojewodztw,208919.html

Rząd planuje zamrożenie płac w budżetówce w związku z kryzysem wywołanym przez COVID-19:

https://www.prawo.pl/samorzad/zamrozenie-plac-w-budzetowce-przewidziane-w-projekcie-ustawy,502710.html

W związku z kryzysem samorządowcy też rozważają cięcia w wynagrodzeniach. Wystosowali zapytanie o możliwość zawieszenia dodatku uzupełniającego dla nauczycieli – informuje PAP:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/samorzadowcy-pytaja-o-zawieszenie-dodatku-dla-nauczycieli

Tydzień 35/2020

Przy porannej kawie o samorządach – zapraszamy na nasz cotygodniowy przegląd prasy.

To będzie rok rekordów. Niestety niekoniecznie w tych dziedzinach, w których chcielibyśmy je widzieć. Z najnowszych danych wynika, że dług publiczny Wielkiej Brytanii po raz pierwszy w historii przekroczył wartość 2 bilionów funtów. To więcej niż wynosi roczne PKB kraju. Oczywiście jest to efekt kryzysu wywołanego przez COVID-19.

Co ciekawe, poziom zadłużenia i tak jest niższy, niż wcześniej prognozowany przez rząd. W lipcu odnotowano wyraźne ożywienie gospodarki – pisze „Financial Times”:

https://www.ft.com/content/45163e43-1b21-4353-9a0e-ba03ee886075

A jak wyglądają nasze finanse? Dziura budżetowa po lipcu 2020 r. wynosi 16,3 mld złotych – poinformowało Ministerstwo Finansów. Wiceminister zapewnił też, że gospodarka zaczyna wracać na właściwe tory:

https://next.gazeta.pl/next/7,151003,26221019,deficyt-po-lipcu-wynosi-16-3-mld-zlotych-resort-finansow-podal.html

Obecne zasady wyznaczania stref zagrożenia w związku z COVID-19 nie sprawdzają się – szczególnie dotyczy to aglomeracji. Samorządowcy apelują o zmiany – pisze Prawo.pl:

https://www.prawo.pl/samorzad/specyfika-aglomeracji-i-przemieszczanie-sie-ludnosci-powoduje,502540.html

Trwają dyskusje o zmianach w podziale terytorialnym. Rząd zapowiada, że już we wrześniu zapadnie decyzja polityczna odnośnie do podziału Mazowsza:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/pis-na-poczatku-wrzesnia-decyzja-ws-podzialu-mazowsza

Gdyby doszło do wydzielenia nowych województw – mówi się o mazowieckim, środkowopomorskim, częstochowskim – to miasta będące ich stolicami zyskałyby na prestiżu, ale same regiony zubożałyby – tak rozważane zmiany ocenia serwis Prawo.pl:

https://www.prawo.pl/samorzad/regiony-i-zmiany-w-podziale-na-wojewodztwa-nie-sa-wskazane,502391.html

Będą nowe regulacje dotyczące zmian granic JST. Przedyskutowana ma być m.in. kwestia rekompensaty za utracone dochody dla gmin, które mają zmniejszyć swoje terytorium:

https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/zmiany-granic-samorzadow-beda-regulowane-na-nowo,207322.html

Lada moment początek roku szkolnego. Samorządy już szykują się na wyższe niż zwykle koszty funkcjonowania oświaty w związku z reżimem sanitarnym. W perspektywie jest też możliwość ponownego wprowadzenia nauki zdalnej. A to – wraz z podwyżkami dla nauczycieli – duże wyzwanie finansowe dla JST:

https://www.prawo.pl/samorzad/dodatkowe-koszty-dzialania-szkol-dla-samorzadow-z-powodu-epidemii,502475.html

W przyszłym roku planowany jest kolejny wzrost płacy minimalnej i minimalnej stawki godzinowej dla umów cywilnoprawnych. Co to oznacza dla JST? W skali roku samorządy będą musiały wydać o 269 mln zł więcej – podaje PAP:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/mrpips-podwyzki-placy-minimalnej-w-samorzadach-beda-sfinansowane-ze-srodkow

Jak samorząd powinien ujmować środki z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w budżecie i wpf? Jest już interpretacja przepisów:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/mf-fundusz-inwestycji-lokalnych-trzeba-ujac-w-budzecie

Szykują się duże zmiany w gospodarce odpadami. Samorządowcy odetchną z ulga – będzie mniej restrykcyjnie. Wzrosną za to kary dla osób wyrzucających odpady w miejscach niedozwolonych:

https://samorzad.infor.pl/sektor/zadania/gospodarka_komunalna/4664332,Wazne-zmiany-w-gospodarce-odpadami.html

Tydzień 26/2020

Najgorętszym tematem są samorządowe finanse i wsparcie antykryzysowe dla JST proponowane przez rząd.

Około 6 mld zł trafi do gmin i powiatów w formie bonu inwestycyjnego. Środki będą rozdzielane według ściśle określonego algorytmu – to najnowsza propozycja, o której pisze „Gazeta Prawna”:

https://serwisy.gazetaprawna.pl/samorzad/artykuly/1484321,bon-inwestycyjny-dla-samorzadow.html

Janosikowe ostatecznie nie będzie umorzone, wpłaty za czerwiec i lipiec zostaną wstrzymane, a samorządy, które z zawieszenia skorzystają, będą zmuszone do przekazania zaległych wpłat w równych ratach do końca roku – pisze serwis Prawo.pl:

https://www.prawo.pl/samorzad/janosikowe-ostatecznie-nie-bedzie-umorzone-wplaty-za-czerwiec-i,501185.html

Samorządy muszą coraz więcej dokładać z własnych środków do realizacji zadań zleconych przez rząd. O zwrot brakujących środków walczą w sądach – pisze Business Insider:

https://businessinsider.com.pl/finanse/panstwo-wymaga-od-gmin-realizacji-swoich-zadan-ale-pieniedzy-daje-za-malo/hell7xz

Dużym problemem mają być np. wrześniowe podwyżki dla nauczycieli. Według wyliczeń samorządowców, około 1500 JST, a więc ponad połowa, nie będzie miała środków na ich wypłatę:

https://www.portalsamorzadowy.pl/edukacja/piontkowski-nie-widze-mozliwosci-by-samorzad-nie-mial-pieniedzy-na-podwyzki-dla-nauczycieli,194023.html

Samorządowcy proponują wyjście z trudnej sytuacji: jednorazowe zwiększenia o 30 proc. subwencji oświatowej podczas najbliższej nowelizacji budżetu. Chcą też objęcia szkół zwolnieniem ze składek ZUS w okresie marzec-maj:

https://www.prawo.pl/samorzad/subwencja-oswiatowa-powinna-byc-wieksza-o-30-samorzady-powinny,501147.html

Rząd zapowiada ujęcie w lipcowej nowelizacji budżetu dodatkowych środków dla JST. Na razie nie są jednak znane szczegóły tych propozycji:

https://forsal.pl/gospodarka/finanse-publiczne/artykuly/7754698,nowelizacja-budzetu-2020-nowicki-mozliwe-wsparcie-jst-dodatkowymi-srodkami.html

Swój pomysł na poprawę stanu samorządowych finansów zgłasza też Unia Metropolii Polskich. Chce zwiększenia udziału samorządów w PIT lub zmian w podziale środków z Funduszu Inwestycji Samorządowych:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/metropolie-chca-zwiekszenia-udzialu-jst-w-dochodach-z-pit-albo-zmian-w-tarczy

30 mln zł z rezerwy celowej budżetu państwa trafi do JST w ramach wparcia w prowadzeniu domów pomocy społecznej:

https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/samorzady-dostana-dodatkowe-pieniadze-na-prowadzenie-dps-ow,194034.html

Opublikowano Ranking Finansowy Samorządu Terytorialnego w Polsce. Które samorządy uplasowały się najwyżej?

https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/ranking-finansowy-samorzadu-terytorialnego-w-polsce-kto-najlepszy-w-2019-roku,193574.html

Kontrowersyjne orzeczenie sądu dotyczące specustawy mieszkaniowej. Czy samorządom trudniej będzie chronić się przed nadużyciami?

https://nieruchomosci.dziennik.pl/news/artykuly/7754843,deweloperzy-samorzady-kontrowersyjne-orzeczenie-sad-specustawa-mieszkaniowa.html

Związek Miast Polski rusza ze spotem „Cała prawda o samorządach”. To odpowiedź na filmik Kancelarii Premiera o rządowym wsparciu dla samorządów – pisze „Rzeczpospolita”:

https://regiony.rp.pl/dyskusje/debata-publiczna/27516-prawdy-i-polprawdy-o-samorzadach

Tydzień 25/2020

Sejm przyjął w piątek 91 ze 126 poprawek, zgłoszonych przez Senat do tzw. Tarczy antykryzysowej 4.0. Nie przyjęto jednak poprawki zwalniającej z Janosikowego w miesiącach, w których JST zanotowały niższe przychody:

https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1483944,tarcza-antykryzysowa-4-0-sejm-poprawki.html

Samorządowcy chcą więcej zmian w ustawie antykryzysowe. Jakich? O tym w „Rzeczpospolitej”:

https://regiony.rp.pl/finanse/27256-tarcza-antykryzysowa-4-0-wymaga-korekty

Będzie więcej pieniędzy dla JST? Sejm przyjął przepisy o tzw. tarczy inwestycyjnej, w ramach której do gmin ma trafić 5 mld zł, a do powiatów – 1 mld zł:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/coraz-blizej-bonu-inwestycyjnego-dla-samorzadow-5-mld-zl-dla-gmin-i-1-mld-zl

Na co jeszcze mogą liczyć samorządy? 196 mln zł – tyle w 2020 roku wyniesie dofinansowanie dróg gminnych i powiatowych:

https://www.portalsamorzadowy.pl/inwestycje/196-mln-zl-na-drogi-gminne-i-powiatowe,192280.html

Trwa też nabór wniosków do programu Kolej+. I choć JST zgłaszają problem wykluczenia komunikacyjnego, samorządy niechętnie włączają się do programu. Barierą m.in. brak środków na wkład własny:

https://regiony.rp.pl/trendy/27250-wklad-wlasny-problemem-dla-samorzadow

Znamy już dane dotyczące dochodów JST w pierwszych pięciu miesiącach tego roku. Wyniosły one 100,1 proc. poziomu z analogicznego okresu 2019 r. – wynika z danych Ministerstwa Finansów:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/finanse/mf-po-5-miesiacach-2020-r-kluczowe-dochody-jst-wyniosly-1001-proc-kwoty

Jednocześnie spadek dochodów w ostatnim czasie spowodował ostre cięcie wydatków. Miasta rezygnują z części zaplanowanych wcześniej przedsięwzięć – pisze „Rzeczpospolita”:

https://regiony.rp.pl/finanse/27077-koronawirus-zamraza-wydatki-miast

Samorządy zaoszczędziły też na pensjach nauczycieli w związku z nauczaniem zdalnym. Teraz część pedagogów idzie do sądu: chcą pensji takich, jak przed pandemią, włącznie z pieniędzmi za dodatki i niezrealizowane godziny ponadwymiarowe – pisze serwis Dziennik.pl:

https://edukacja.dziennik.pl/aktualnosci/artykuly/7746205,nauczyciele-zalegle-pieniadze-walka-sady-pandemia-koronawirus.html

Samorządy mają dostarczać działki budowlane deweloperom, a w rozliczeniu otrzymywać mieszkania – to nowy pomysł rządu na zwiększenie puli gminnych mieszkań na wynajem:

https://regiony.rp.pl/prawo/27034-nowy-pomysl-grunt-za-lokale-pod-wynajem

Tydzień 24/2020

Nie milkną komentarze po przyjęciu przez Sejm Tarczy antykryzysowej 4.0, która – według zapowiedzi rządowych – miała być w dużym stopniu skierowana właśnie do JST.

Większa możliwość zadłużania się to za mało. Samorządowcy apelują o szerszy pakiet antykryzysowy – pisze serwis Prawo.pl:

https://www.prawo.pl/samorzad/tarcza-antykryzysowa-dla-samorzadow-nie-wystarczy-konieczne,500942.html

O tarczy antykryzysowej dla JST, niedoszacowanej subwencji oświatowej i zaplanowanych na wrzesień podwyżkach dla nauczycieli mówi w wywiadzie prezydent Lublina Krzysztof Żuk:

https://www.metropolie.pl/pl/6863,krzysztof-zuk-reforma-samorzadowych-finansow-jest-konieczna/

Pandemia tylko pogłębiła kryzys finansowy w JST, ale z problemami mamy do czynienia od dawna – mówi w rozmowie z serwisem Prawo.pl prezydent Częstochowy Krzysztof Matyjaszczyk:

https://www.prawo.pl/samorzad/budzety-samorzadow-sa-uszczuplane-przez-prawo-dodatkowe-zadania,500948.html

Jak kształtują się spadki w dochodach własnych JST? Związek Miast Polskich opublikował wyniki najnowszej ankiety:

http://www.miasta.pl/aktualnosci/pit-i-cit-w-maju

Bezrobocie na koniec maja osiągnęło poziom 6 procent, mamy dowody, że tarcza antykryzysowa działa – twierdzi Ministerstw Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/mrpips-miesiace-kwiecien-i-maj-przyniosly-pozytywne-dane-z-rynku-pracy

W czasie pandemii wiele miast zawiesiło pobieranie opłat za parkowanie. Ile wyniosły straty z tego tytułu? Są już wstępne szacunki:

https://www.portalsamorzadowy.pl/gospodarka-komunalna/strefy-platnego-parkowania-w-czasie-epidemii-miasta-licza-straty,189454.html

Zdalne obrady organów samorządu naruszają konstytucyjną zasadę jawności działania JST – uważa Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/rpo-interweniuje-zdalne-obrady-samorzadow-naruszaja-konstytucje

Ciekawa sprawa w Ciechanowie. Miasto chce od Wojewody zwrotu kosztów funkcjonowania Straży Miejskiej. Chodzi o te zadania, które nie były zlecane przez samorząd:

https://naszciechanow.pl/wiadomosci/miasto-wnioskuje-o-zwrot-kosztow-funkcjonowania-strazy-miejskiej/

Jest ministerialna interpretacja dotycząca podatku VAT w związku z realizacją zadań publicznych w zakresie edukacji publicznej oraz pomocy społecznej:

https://samorzad.infor.pl/sektor/finanse/podatki_i_oplaty/4607850,Opodatkowanie-VAT-czynnosci-wykonywanych-przez-jednostki-samorzadu-terytorialnego.html

Tydzień 23/2020

Zapraszamy na poniedziałkowy przegląd prasy. Oto wybór najważniejszych dla samorządów artykułów z ostatniego tygodnia.

Tydzień upłynął pod znakiem oczekiwań na uchwalenie przez sejm Tarczy 4.0 – jak wynika z zapowiedzi, już ostatniego pakietu przepisów antykryzysowych. 4 czerwca ustawa została przyjęta przez Sejm.

Jakie przepisy ważne z punktu widzenia samorządów wprowadza nowelizacja specustawy? Ministerstwo wyjaśnia:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/co-da-samorzadom-tarcza-40-ministerstwo-rozwoju-wyjasnia

Większość samorządowych postulatów nie została uwzględniona w ustawie. Proponowana pomoc jest za mała – komentuje nowe przepisy serwis Prawo.pl:

https://regiony.rp.pl/prawo/26794-pakiet-samorzadowy-uchwalony-pomoc-niewielka

Komentarz do Tarczy 4.0 opublikowało też Pismo Samorządu Terytorialnego Wspólnota:

https://wspolnota.org.pl/news/samorzadowy-komentarz-do-tarczy-40

Jednocześnie samorządy oczekują precyzyjnych przepisów, które pozwolą im na korzystanie z wcześniej uchwalonych tarcz antykryzysowych. Chodzi przede wszystkim o kontrowersje związane ze zwolnieniem ze składek ZUS – część RIO uważa korzystanie z ulgi za naruszenie dyscypliny finansów publicznych:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/samorzady-chca-precyzyjnych-zapisow-skorzystac-z-tarczy-antykryzysowej

Nowe przepisy ocenili też prezydenci Krakowa, Poznania, Lublina i Zamościa – ich komentarze publikuje serwis Interia.pl:

https://biznes.interia.pl/gospodarka/news-tarcza-samorzadowa-prawdziwa-tarcza-czy-miecz-morawieckiego,nId,4529543

Dwie godziny – tyle JST dostały na przygotowanie dokumentacji wydatków już poniesionych na zwalczanie COVID-19 oraz prognozowanych na czerwiec. Ministerstwo zbiera dane, żeby wystąpić o wsparcie unijne:

https://serwisy.gazetaprawna.pl/samorzad/artykuly/1481170,wydatki-samorzadow-na-walke-z-koronawirusem.html

Zła wiadomość dla samorządowych budżetów. Galerie handlowe, biurowce czy firmy transportowe zapłacą za użytkowanie wieczyste z prawie rocznym poślizgiem – termin został przesunięty do 31 stycznia 2021 r.

https://regiony.rp.pl/finanse/26770-dziurawych-budzetow-miast-na-razie-nie-zasila-srodki-z-uzytkowania-wieczystego

Samorządy zgłaszają problemy z finansowaniem oświaty. Zwiększona subwencja oświatowa nie wystarczy na pokrycie wzrostu podwyżek płac nauczycieli, a JST w czasie kryzysu nie mają środków, żeby dopłacić do wynagrodzeń:

https://www.prawo.pl/samorzad/finansowanie-oswiaty-dla-samorzadowcow-trudniejsze-w-zwiazku-z,500848.html

Jak samorządy mogą przetrwać kryzys i jak najszybciej odbudować po nim swój potencjał? Inwestując w ekologiczne rozwiązania i tzw. zielone technologie – pisze serwis 300gospodarka.pl:

https://300gospodarka.pl/300klimat/impact-kryzys-koronawirus-samorzady-ekologia

Tydzień 22/2020

Jak co poniedziałek zapraszamy na nasz przegląd prasy. Dziś szczególny, bo rocznicowy. 27 maja minęła trzydziesta rocznica pierwszych wyborów do rad gmin po blisko pięćdziesięciu latach. Dlatego – choć cały rok 2020 jest ogłoszony Rokiem Samorządu Terytorialnego – to właśnie na dni 27-30 maja zaplanowano główne obchody. To też dobry pretekst do podsumowania ostatnich trzech dekad w JST. Co się udało? Co można było zrobić lepiej? Oto najciekawsze artykuły rocznicowe.

Jak wygląda polska samorządność? Czy rzeczywiście udało się zdecentralizować władzę? Ciekawą analizę publikuje serwis Prawo.pl:

https://www.prawo.pl/samorzad/samorzad-i-przeszkody-w-jego-dzialaniu-opinie-na-30-lecie,500591.html

30 lat samorządności w Polsce to przede wszystkim sukces obywateli – pisze „Gazeta Wrocławska”:

https://gazetawroclawska.pl/30-lat-samorzadnosci-w-polsce-to-przede-wszystkim-sukces-obywateli/ar/c1-14994885

Co nam wyszło w samorządach, a co jest do poprawki? Takie pytanie zadaje samorządowcom portal Onet.pl:

https://wiadomosci.onet.pl/trojmiasto/30-lat-samorzadu-co-nam-wyszlo-a-co-jest-do-poprawki/g67gj1y

Co poza tym?

Pandemia ujawniła, w jak dużym stopniu najem krótkoterminowy zmienił oblicze dużych miast. O pustych miastach i konsekwencjach tego procesu pisze Portal Samorządowy:

https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/pandemia-ujawnila-ze-miasta-sa-puste-powodem-najem-krotkoterminowy,184911.html

Czy to koniec Powiatowych Urzędów Pracy? Rząd uważa, że w czasie kryzysu samorządy nie radzą sobie z ich funkcjonowaniem i rozważa powierzenie ich prowadzenia instytucji centralnej – podaje serwis Money.pl:

https://www.money.pl/gospodarka/rynek-pracy-czy-rzad-odbierze-samorzadom-urzedy-pracy-szykuje-sie-reforma-6515035136379009a.html

Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej sugeruje, żeby samorządy „ostrożnie” korzystały z przepisów tzw. „ustawy covidowej” dotyczących zamówień publicznych:

https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/stosowanie-zamowien-publicznych-w-czasie-pandemii-jest-stanowisko-ministerstwa,186214.html

Ważne zmiany w tzw. Tarczy 4.0. Podczas dyskusji w Sejmie zgłoszono autopoprawkę, która wyłącza spod możliwości obniżek pensji w budżetówce m.in. samorządy:

https://samorzad.infor.pl/wiadomosci/4590960,Obnizki-pensji-w-budzetowce-zmiana-w-Tarczy-Antykryzysowej-40.html

Zmiany w tarczy to reakcja na wcześniejsze zarzuty, że nowe przepisy uderzą w niezależność JST. Minister Emilewicz zapewnia, że autonomia ustrojowa JST jest niezagrożona:

https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1479566,emilewicz-tarcza-4-0-samorzad.html

Przedsiębiorcy masowo chcą korzystać ze wsparcia, jakie w kryzysie oferują samorządy. Do JST trafia ogromna liczba wniosków o obniżenie czynszu czy umorzenie lub odroczenie płatności podatków – pisze „Rzeczpospolita”:

https://regiony.rp.pl/z-regionu/26192-miejska-pomoc-trafia-do-firm-najwiecej-wnioskow-o-obnizke-czynszu

Sejm przyjął nowelizację ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Celem wprowadzony zmian jest m.in. wzmocnienie partnerstwa rządu z samorządami:

https://www.prawo.pl/samorzad/prowadzenie-polityki-rozwoju-sejm-uchwalil-ustawe,500661.html

I jeszcze informacja bardzo ważna z punktu widzenia samorządowych finansów. Rada Polityki Pieniężnej ponownie obniżyła stopy procentowe, tym razem stopa podstawowa wynosi niewiele powyżej zera:

https://m.bankier.pl/wiadomosc/Rada-Polityki-Pienieznej-ponownie-obniza-stopy-procentowe-7893373.html

Tydzień 21/2020

Rząd przyjął projekt ustawy, tzw. Tarczy antykryzysowej 4.0, zawierającej ważne zmiany dla samorządów. Jeśli zostanie przegłosowana w Sejmie, JST skorzystają z nowych przepisów już w czerwcu:

https://www.prawo.pl/samorzad/tarcza-antykryzysowa-4-wprowadza-zmiany-dla-samorzadow-projekt,500456.html

Nowe przepisy mogą okazać się bardzo niekorzystne dla urzędników. Ustawa ułatwi zwolnienia w administracji publicznej. Dostaną też niższe odprawy – pisze „Gazeta Wyborcza”:

https://wyborcza.pl/7,155287,25962692,do-najnowszej-tarczy-rzad-dodal-jedno-zdanie-ktore-pozwoli.html

A co z dotychczas wprowadzonymi przepisami antykryzysowymi? Śląski Związek Gmin i Powiatów opublikował szczegółową analizę 21 przepisów, które mają wpływ na funkcjonowanie JST:

https://www.silesia.org.pl/upload/files/Dominika/kwerenda_tarcza_3.0_samorz__dy_22.05.2020.pdf

Pandemia COVI19 znacząco utrudniła funkcjonowanie gmin wiejskich. Wiele sołectw nie ma np. do dyspozycji technicznych narzędzi, które umożliwiałyby organizację zdalnego trybu obradowania:

https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/solectwa-i-gminy-wiejskie-w-kropce-nie-wiemy-co-robic,183841.html

Sytuację gmin wiejskich utrudnia też fakt, że wprowadzone przepisy antykryzysowe w niewielkim stopniu wspierają rolników – pisze „Wspólnota”:

https://wspolnota.org.pl/news/tarcza-antykryzysowa-slabo-chroni-mikroprzedsiebiorcow-na-terenach-wiejskich

To jeszcze nie koniec problemów ze stosowaniem przepisów antykryzysowych. RIO ostrzega, że skorzystanie przez samorząd ze zwolnienia ze składek ZUS przewidzianego w tarczy antykryzysowej może stanowić naruszenie dyscypliny finansów publicznych:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/rio-nieoplacenie-skladek-zus-przez-jst-rozpatrywane-jako-naruszenie

Samorządy mają wątpliwości co do sposobu naliczania subwencji oświatowej. W wielu przypadkach kwota ostatecznie naliczona jest znacznie niższa od planowanej – pisze Portal Samorządowy:

https://www.portalsamorzadowy.pl/edukacja/samorzady-maja-watpliwosci-co-do-sposobu-naliczania-subwencji-oswiatowej,183559.html

Wrocław stawia na samorządowe mieszkania. Chce je budować we współpracy z Krajowym Zasobem Nieruchomości:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/wroclaw-chce-rozwijac-gminne-budownictwo-z-pomoca-krajowego-zasobu

Stowarzyszenie Miasto Jest Nasze poinformowało o rekordowych zarobkach warszawskich samorządowców zatrudnionych w spółkach i instytucjach związanych z miejskim oraz wojewódzkim samorządem. O sprawie pisze serwis TVN24.pl:

https://tvn24.pl/tvnwarszawa/najnowsze/warszawa-radni-i-burmistrzowie-w-radach-nadzorczych-4590065

Jak dbać o cyberbezpieczeństwo w urzędach? Serwis Lex.pl opublikował listę 10 dobrych praktyk dla JST:

https://www.lex.pl/cyberbezpieczenstwo-w-jst-dobre-praktyki-dla-samorzadow,8350

Czy czeka nas przejmowanie władzy w gminach przez komisarzy? Taką tezę stawia senator Krzysztof Kwiatkowski. Wywiad opublikowała „Gazeta Wyborcza”:

https://lodz.wyborcza.pl/lodz/7,35136,25954179,lodzki-senator-krzysztof-kwiatkowski-w-najwiekszych-miastach.html

W poprzednim tygodniu 20/2020

Samorządy liczą straty spowodowane COVID19. Kolejne gminy informują o fatalnej sytuacji finansowej.

Kalisz odnotował w kwietniu wpływy o 41% niższe niż w analogicznym okresie 2019 roku:

http://faktykaliskie.pl/wiadomosci/samorzad/przez-epidemie-dochody-kalisza-z-pit-spadly-az-o-40-senat-proponuje-tarcze-antykryzysowa-dla-samorzadow,1558.html

W katastrofalnej sytuacji znalazł się Lublin, którego wpływy także zmalały o ponad 40%. Ratusz zapowiada ostre cięcie wydatków:

https://www.dziennikwschodni.pl/lublin/wirus-pustoszy-kase-miasta,n,1000266305.html

Szczegółowy raport dotyczący samorządowych finansów w czasie pandemii przygotowała „Rzeczpospolita”. Konkluzja? Nawet globalny kryzys z 2009 r. nie spustoszył samorządowych finansów tak, jak może to zrobić pandemia koronawirusa:

https://regiony.rp.pl/finanse/25885-jeszcze-nigdy-nie-bylo-tak-zle-jak-teraz

Jak w tej sytuacji będzie wyglądała realizacja zaplanowanych inwestycji unijnych? Prawdopodobni JST będą zmuszone do zrezygnowania z części z nich:

https://www.prawo.pl/samorzad/rezygnacje-z-zaplanowanych-projektow-unijnych-beda-bo,500180.html

W najtrudniejszej sytuacji znalazły się gminy uzdrowiskowe utrzymujące się niemal w całości z turystyki. Teraz, wraz z odmrażaniem gospodarki, także uzdrowiska powoli wracają do życia:

https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/uzdrowiska-wracja-do-gry-nieliczne-i-czesciowo,180982.html

Mamy już kolejną wersję tarczy antykryzysowej. Sejm poparł 40 z 87 poprawek Senatu do tzw. Tarczy 3.0, ustawa czeka na podpis Prezydenta. Co to oznacza dla JST?

https://www.prawo.pl/biznes/tarcza-antykryzysowa-3-uchwalona,499937.html

JST zadłużają się w parabankach. Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że samorządy zadłużone są już na kwotę 397,2 mln zł. Najczęściej na korzystanie z parabankowych pożyczek decydują się gminy z Małopolski:

https://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/dlug-samorzadow-w-parabankach-siegnal-397-2-mln-zl-przoduja-gminy-malopolski,181901.html

Milion złotych rocznie dla każdej gminy wiejskiej, do wykorzystania na inwestycje, remonty i wkłady w projekty unijne – taki pomysł na przeciwdziałanie skutkom kryzysu i pobudzanie lokalnej gospodarki Związek Gmin Wiejskich chce przedstawić rządowi:

https://wspolnota.org.pl/news/gminny-bon-inwestycyjny-propozycja-zwiazku-gmin-wiejskich

Samorządy dostaną więcej? Senat przyjął projekt ustawy, która zakłada uzupełnienie subwencji ogólnej JST o część rekompensującą, obejmującą dochody utracone w wyniku stosowania przepisów o zapobieganiu epidemii:

https://www.money.pl/gielda/senat-przyjal-projekt-ustawy-zaklada-uzupelnienie-subwencji-jst-6510355184633986a.html

Z powodu epidemii pisma gmin zaskarżające rozstrzygnięcia RIO były wstrzymane lub zawieszone. Wkrótce ma się to zmienić – pisze „Gazeta Prawna”:

https://serwisy.gazetaprawna.pl/samorzad/artykuly/1476380,skargi-na-rozstrzygniecia-nadzorcze-koronawiru.html

W poprzednim tygodniu 19/2020

Tematem numer jeden jest wywołany pandemią kryzys w samorządowych finansach. Już teraz wiadomo, że sprawdzają się raczej pesymistyczne niż optymistyczne scenariusze dotyczące spadku dochodów. W gminach zrzeszonych w Stowarzyszeniu “Metropolia Warszawska” wpływy są o ponad 40 proc. niższe niż w analogicznym okresie w ubiegłym roku. O katastrofie stołecznych finansów pisze Onet.pl:

https://wiadomosci.onet.pl/warszawa/koronawirus-warszawa-drastyczny-spadek-dochodow-z-pit-samorzady-pisza-do-premiera/3tflzh1

Z finansową zapaścią boryka się nie tylko aglomeracja warszawska. W Białymstoku kwietniowe wpływy z tytułu PIT wyniosły 26,5 mln zł – to o 41 proc. mniej niż w kwietniu 2019 roku. Podobne spadki odnotowano na Śląsku. Raport o samorządowych finansach opublikował serwis OKO.press:

https://oko.press/samorzady-na-skraju-zapasci-najwiekszy-kryzys-finansow-w-historii-wplywy-z-pit-spadly-o-40-proc/

Są i optymistyczne wiadomości. Podkarpackie samorządy odzyskały pieniądze, które utraciły w wyniku restrukturyzacji Podkarpackiego Banku Spółdzielczego. 34 samorządy otrzymały decyzję ministra finansów o zwrocie pieniędzy – wbrew wcześniejszym zapowiedziom do samorządowych kas wróci 100 procent środków:

https://wspolnota.org.pl/news/samorzady-odzyskaly-pieniadze-po-restrukturyzacji-pbs

Co dalej z wyborami prezydenckimi? Nadal nie znamy ich terminu, jest już jednak rozporządzenie nakazujące samorządom przekazywanie spisu wyborców Poczcie Polskiej:

https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1475591,wybory-prezydenckie-dane-wyborcow-komisja-poczta-polska-samorzady.html

Jednocześnie Sieć Obywatelska Watchdog Polska zawiadamia prokuratury w całym kraju o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez tych włodarzy JST, którzy już wcześniej przekazali dane wyborców:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/watchdog-polska-zawiadamia-prokuratury-samorzady-pierwsze-odpowiedza-za

Mimo epidemii i zmienionego trybu pracy samorządów nie zmienił się termin sporządzenia raportu o stanie JST (do końca maja), jednak samorządy mają więcej czasu na podjęcie uchwały. Ostateczny termin to 31 sierpnia:

https://serwisy.gazetaprawna.pl/samorzad/artykuly/1474703,doroczny-raport-o-stanie-gminy-koronawirus.html

336 mln zł trafi do JST – środki te przeznaczone są na realizację zadań drogowych:

https://www.rynekinfrastruktury.pl/wiadomosci/drogi/rezerwa-na-drogi-podzielona-w-sumie-336-mln-zl–71680.html

A na koniec ciekawa rozmowa z przewodniczącym zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Czy kryzys finansowy wywołany pandemią będzie sprzyjał łączeniu miast? O tym w „Gazecie Wyborczej”:

https://katowice.wyborcza.pl/katowice/7,151344,25928211,metropolia-zlozona-tylko-z-pieciu-miast-to-mozliwe.html

W poprzednim tygodniu 18/2020

Tym razem numerem jeden stało się zapowiadane przez rząd „odmrażanie gospodarki” i wiążące się z tym zezwolenie na otwarcie żłobków i przedszkoli. Ostateczną decyzję zostawiono jednak JST.

Co na to samorządy? Wiele jest przeciwnych, włodarze uważają, że nie da się w tak krótkim czasie przeprowadzić tego procesu w sposób bezpieczny dla dzieci i pracowników – pisze „Rzeczpospolita”:

https://regiony.rp.pl/bez-kategorii/25417-rzad-obiecal-otwarcie-placowek-samorzady-nie-tak-predko

Sprawę utrudnia fakt, że przedstawione przez GIS zalecenia są… praktycznie niemożliwe do zrealizowania:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/gis-przedstawil-wytyczne-przeciwepidemiczne-dla-przedszkoli-i-zlobkow

Drugi gorący temat to nadchodzące wybory prezydenckie. Trwa spór między samorządami a rządem dotyczący dostarczenia Poczcie Polskiej spisów wyborców. Większość odmawia przekazania danych. Taką decyzję podjęli m.in. prezydenci dwunastu największych miast:

https://lodz.wyborcza.pl/lodz/7,35136,25902447,wybory-prezydenckie-2020-najwieksze-miasta-jednym-glosem-nie.html

Trwają też dyskusje o tarczy antykryzysowej dla JST. Wiadomo już, że nowe przepisy będą miały wpływ m.in. na postępowania przetargowe – pisze „Rzeczpospolita”:

https://regiony.rp.pl/prawo/25426-tarcza-antykryzysowa-wplynie-na-przetargi-zmienia-sie-niektore-reguly-gry

Jednym z proponowanych rozwiązań antykryzysowych dla JST jest odłożenie płatności „janosikowego”. Zdaniem samorządowców to za mało – pisze serwis Prawo.pl:

https://www.prawo.pl/samorzad/platnosc-janosikowego-nie-powinna-byc-odlozona-na-pozniej-co,499927.html

Przeciętne wynagrodzenie w administracji samorządowej w 2019 r. przekroczyło 5,2 tys. zł brutto – wynika z danych GUS. Rośnie też liczba zatrudnionych w administracji lokalnej:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/praca/gus-wzrosly-wynagrodzenia-i-zatrudnienie-w-samorzadach

60 milionów złotych – tyle wynosi pula dofinansowania dla JST na inwestycje zwiększające ilość retencjonowanej wody:

https://serwisy.gazetaprawna.pl/ekologia/artykuly/1473999,mfipr-inwestycje-pozyskiwanie-deszczowki-retencjonowana-woda.html

W poprzednim tygodniu 17/2020

Po tym jak Poczta Polska skierowała do JST niepodpisane e-maile z żądaniem przekazania spisów wyborców, część miast nie tylko odmówiła wykonania tego polecenia, ale zawiadomiła prokuraturę o możliwej próbie wyłudzenia danych osobowych – pisze „Rzeczpospolita”:

https://regiony.rp.pl/z-regionu/25252-wladze-miast-nie-chca-przekazac-poczcie-danych-wyborcow-zawiadamiaja-prokurature

Co na to rząd? Jeżeli Poczta Polska nie otrzyma rejestru wyborców od samorządu terytorialnego, będzie to skrajne łamanie prawa przez samorządy – ocenił rzecznik rządu Piotr Müller:

https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/m-ller-nieprzekazanie-spisu-wyborcow-przez-samorzady-to-skrajne-lamanie-prawa,175749.html

Związek Miast Polskich opublikował natomiast opinię prawną, z której wynika, że JST nie mają obowiązku, by w obecnej sytuacji przekazywać Poczcie Polskiej listy uprawnionych do głosowania:

http://www.miasta.pl/aktualnosci/uzupelnienie-opinii-prawnej-z-dnia-23-kwietnia-2020-roku

Tymczasem wicepremier Jacek Sasin przypomina, że JST powinny przekazać PP spisy wyborców, bo wprawdzie stosowna ustawa nie obowiązuje, ale… będzie obowiązywać – pisze serwis Dziennik.pl:

https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/7407815,sasin-ustawa-wybory-glosowanie-korespondencyjne-pakiety-wyborcze-epidemia-koronawirus.html

Spór o organizację wyborów prezydenckich toczący się między JST a rządem podsumowuje serwis Prawo.pl:

https://www.prawo.pl/samorzad/oskarzenia-o-lamanie-prawa-wyborczego-miedzy-rzadem-a-samorzadami,499803.html

Jak wygląda sytuacja finansowa JST w czasie pandemii? Skalę strat w pełni poznamy w II kwartale tego roku:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/eksperci-skale-strat-samorzadow-poznamy-w-ii-kwartale-tego-roku

Obszerny raport o wpływie COVID-19 na finanse JST opublikował też serwis Prawo.pl:

https://www.prawo.pl/samorzad/finanse-samorzadow-poniosa-skutki-pomocy-sektorowi-prywatnemu,499540.html

Nadchodzi czas cięć i oszczędności. Kolejne miasta wdrażają plan minimalizowania wydatków. Będzie mniej pieniędzy na promocję, podróże służbowe czy ofertę dla mieszkańców:

https://regiony.rp.pl/finanse/25258-wladze-lokalne-coraz-mocniej-zaciskaja-pasa-ciecia-odczuja-urzednicy-i-mieszkancy

A jak w czasie pandemii radzą sobie z pracą urzędy? Paraliż i bałagan – podsumowuje „Rzeczpospolita”:

https://regiony.rp.pl/prawo/25197-przepisy-antykryzysowe-nie-pomagaja

A na deser: wywiad z Jerzym Buzkiem o ogromnej roli samorządów – nie tylko w czasie pandemii:

https://wyborcza.pl/AkcjeSpecjalne/7,173931,25884967,dzisiaj-widzimy-jak-wiele-zalezy-od-samorzadu.html

W poprzednim tygodniu 16/2020:

Przy porannej kawie o samorządach. Zapraszamy na nasz cotygodniowy przegląd prasy.

Tarcza antykryzysowa 2.0 już z podpisem prezydenta, a rząd przedstawił kolejną wersję specustawy. W projekcie tarczy antykryzysowej 3.0 znajduje się wiele rozwiązań skierowanych do JST:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/publikujemy-szczegoly-tarczy-antykryzysowej-dla-samorzadow

Jak proponowane przez rząd rozwiązania oceniają samorządowcy? Prezydenci miast nie ukrywają, że liczyli na więcej – pisze „Gazeta Wyborcza”:

https://wyborcza.pl/7,155287,25874140,jest-projekt-tarczy-dla-samorzadow-prezydenci-to-za-malo.html

A z czego można skorzystać już teraz? Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak stosować obowiązujące przepisy specustawy odnośnie do finansów JST:

https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/mf-wyjasnia-jak-stosowac-w-gminach-przepisy-tarczy-antykryzysowej-o-podatkach

Sejm zajął się obywatelskim projektem o wynagrodzeniach nauczycieli. Przyjęcie przygotowanej przez ZNP ustawy byłoby ogromną zmianą w finansach JST – pensje nauczycieli byłyby finansowane z dotacji celowej z budżetu państwa a nie z subwencji oświatowej – pisze „Gazeta Prawna”:

https://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/1469397,sejm-obywatelski-projekt-znp-wynagrodzenie-nauczycieli.html

Rząd rozpoczyna odmrażanie gospodarki, a wraz z tym procesem zwiększa się liczba zadań stojących przed pracownikami urzędów:

https://www.portalsamorzadowy.pl/polityka-i-spoleczenstwo/rzad-odmraza-gospodarke-i-wydluza-liste-zadan-urzedow,173505.html

Jak epidemia COVID19 wpłynęła na finanse JST? Są już dane dotyczące wpływów z tytułu PIT w pierwszym kwartale bieżącego roku:

http://www.miasta.pl/aktualnosci/dochody-miast-z-udzialow-we-wplywach-budzetu-panstwa-z-podatku-pit-w-i-kwartale-2020

Epidemia wstrząsnęła samorządowymi inwestycjami. Remonty i modernizacje w wielu gminach zostały wstrzymane – pisze „Rzeczpospolita”:

https://regiony.rp.pl/finanse/25159-bolesne-wyrzeczenia-samorzadow-inwestycje-ida-pod-noz
  •  
Przeczytaj jeszcze:
Szybki kontakt
Masz pytania? Nasi eskperci pomogą uzyskać odpowiedzi.
Napisz do nas
Możesz też do nas zadzwonić pod numer: 22 213 81 60
Warszawa

Aesco Group Sp. z o.o.
ul. Żelazna 67/77
00-871 Warszawa.

NIP 5252515781.
KRS: 0000395738.
REGON: 145164953.
Kapitał wpłacony: 400 000 zł

Prawa

Polityka prywatności

@ 2024, Aesco Group
Wszelkie prawa zastrzeżone
Design by: CentroPolis